Συχνότητα και Ηλικίες Εμφάνισης της Ακμής

Από τις πλέον συχνές δερματοπάθειες (35%-90%) κυρίως των εφήβων, αλλά όχι μόνο, αφού μπορεί να εμφανιστεί σε βρεφάκια, σε παιδάκια ηλικίας από 7 ετών και μέχρι την ενήλικο ζωή. Εμφάνιση σε παιδιά ηλικίας 1-6 ετών είναι ασυνήθιστη και μπορεί να είναι δείκτης κάποιας διαφορετικής υποκείμενης κατάστασης, για αυτό και απαιτείται διερεύνηση. Συνήθως, όταν εμφανίζεται στην εφηβεία αφορά σε μεγαλύτερο ποσοστό αγόρια, αντίθετα στην ενήλικο ζωή παρουσιάζεται περισσότερο στο γυναικείο φύλο.

Μορφές και Βαρύτητα των Βλαβών

Χαρακτηρίζεται πολλές φορές από χρόνια εμφάνιση ή υποτροπιάζουσα πολλών δερματικών βλαβών στο πρόσωπο, ώμους, στήθος, ράχη. Η μορφή των βλαβών μπορεί να είναι από άσπρα μικρά σπυράκια (κλειστοί φαγέσωρες), μαύρα στίγματα (ανοιχτοί φαγέσωρες), κόκκινα σπυράκια (βλατίδες), μέχρι επώδυνα κόκκινα οζίδια και κύστεις. Για αυτό και η βαρύτητά της δεν είναι πάντα η ίδια. Μπορεί η ακμή να είναι ήπιας, μέτριας ή σοβαρής μορφής τόσο μεταξύ των διαφορετικών ατόμων που πάσχουν, όσο και στο ίδιο άτομο σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα. Από τη μορφή της ακμής εξαρτάται και το αισθητικό αποτέλεσμα που προκύπτει μετά την υποχώρησή της. Έγκαιρη και σωστή αντιμετώπισή της ακμής προλαμβάνει και έχει σαν αποτέλεσμα εξαιρετικά καλά αισθητικά αποτελέσματα.

Αίτια και Παράγοντες Πρόκλησης Ακμής

Χαρακτηρίζεται πολλές φορές από χρόνια εμφάνιση ή υποτροπιάζουσα πολλών δερματικών βλαβών στο πρόσωπο, ώμους, στήθος, ράχη. Η μορφή των βλαβών μπορεί να είναι από άσπρα μικρά σπυράκια (κλειστοί φαγέσωρες), μαύρα στίγματα (ανοιχτοί φαγέσωρες), κόκκινα σπυράκια (βλατίδες), μέχρι επώδυνα κόκκινα οζίδια και κύστεις. Για αυτό και η βαρύτητά της δεν είναι πάντα η ίδια. Μπορεί η ακμή να είναι ήπιας, μέτριας ή σοβαρής μορφής τόσο μεταξύ των διαφορετικών ατόμων που πάσχουν, όσο και στο ίδιο άτομο σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα. Ανάλογα με τη μορφή της ακμής εξαρτάται και το αισθητικό αποτέλεσμα που προκύπτει μετά την υποχώρησή της. Έγκυρη και σωστή αντιμετώπισή της ακμής προλαμβάνει και έχει σαν αποτέλεσμα εξαιρετικά καλά αισθητικά αποτελέσματα.

Σημασία της Δερματολογικής Εξέτασης

Η δερματολογική εξέταση και εκτίμηση της ακμής είναι εξαιρετικής σημασίας. Παρόλο που η ακμή, κατά κύριο λόγο, δε συνδυάζεται με άμεσο κίνδυνο για τη ζωή του πάσχοντος, ανήκει στις δερματολογικές παθήσεις που δυσκολεύουν πολύ τον πάσχοντα για αισθητικούς λόγους, τόσο κατά τη φάση της νόσησης, όσο και τα σημεία που μπορεί να αφήσει η ακμή στο πέρασμά της, με κύριο εκπρόσωπο αυτών τις ουλές (ατροφικές, υπερτροφικές, χηλοειδή).

Λήψη Ιατρικού Ιστορικού

Αρχικά, λαμβάνεται ένα πολύ καλό ιατρικό ιστορικό. Το ιστορικό είναι πολύ βοηθητικό, αφού προκύπτουν πληροφορίες οι οποίες συμβάλλουν ουσιαστικά τόσο στη διάγνωση, πιθανά στην ανεύρεση της αιτίας, όσο και στην καλύτερη θεραπευτική προσέγγιση. Η γενική ιατρική κατάσταση του ατόμου (συνοδές παθήσεις, συνοδές αγωγές, άλλες καταστάσεις π.χ. εγκυμοσύνη) το ιστορικό της ακμής (πότε πρωτοεμφανίστηκε, πιθανές άλλες θεραπείες), η ηλικία του ατόμου είναι μερικές από τις πληροφορίες που προκύπτουν.

Κλινική Εξέταση και Διάγνωση της Ακμής

Ακολουθεί η κλινική εξέταση, προκειμένου να αναγνωριστούν χαρακτηριστικές για την ακμή κλινικές εκδηλώσεις. Απαιτείται προσοχή, αφού υπάρχουν καταστάσεις που μοιάζουν με κοινή ακμή, αλλά δεν είναι και έτσι γίνεται λάθος θεραπεία. Κατά τη διάρκεια της κλινικής εξέτασης, αξιολογείται η μορφή των βλαβών, πιθανή συνυπάρχουσα φλεγμονή, καθώς και ο βαθμός αυτής, αλλά και άλλα σημεία ακμής, όπως μεταφλεγμονώδη σημεία/δυσχρωμίες, ουλές. Ανάλογα με την κλινική εικόνα μπορεί να θεωρηθούν απαραίτητες οι εργαστηριακές εξετάσεις, με τις οποίες ορισμένες φορές μπορεί να αποκαλυφθεί και η αιτία της ακμής.

Θεραπευτική Προσέγγιση και Εξατομίκευση

Ανάλογα με την κλινική εικόνα που έχει η ακμή, την εντόπισή της, την ηλικία του ασθενούς, τον τύπο του δέρματος καθορίζεται και το πλάνο αντιμετώπισης τόσο μιας ενεργούς ακμής, όσο και των σημαδιών που προδίδουν μία παλαιότερη ακμή. Το πλάνο είναι αυστηρά εξατομικευμένο και περιλαμβάνει κατ’αρχήν τα βασικά μέτρα προστασίας και περιποίησης, την ατομική αγωγή ή/και θεραπείες στο ιατρείο.

Τοπική Αγωγή και Συστηματικές Θεραπείες

Στα πλαίσια της τοπικής αγωγής, υπάρχουν πολλά προιόντα που αποτελούν εξειδικευμένα δερμοκαλλυντικά για την περιποίηση ενός ακνεικού δέρματος, όσο και τοπικοί φαρμακευτικοί παράγοντες (με πιο συχνά χρησιμοποιούμενα τα ρετινοειδή, το αζελαικό οξύ, το σαλικυλικό οξύ, το υπεροξείδιο του βενζουλίου, τα τοπικά αντιβιοτικά ή και σκευάσματα που προκύπτουν με ανάμειξη των παραπάνω).

Επεμβατικές Θεραπείες και Βελτίωση της Επιδερμίδας

Όταν η ακμή κρίνεται βαρύτερης μορφής τότε μπορεί να συγχορηγηθούν ή μεμονωμένα να χορηγηθούν συστηματικοί παράγοντες (αντιβιοτικά, ρετινοειδή).
Στα πλάισια της αντιμετώπισης της ακμής, όσο και της συντήρησης ενός πολύ καλού αποτελέσματος μετά την ύφεσή της, γίνοται τα χημικά peelings, καθαρισμός, υδροδερμοαπόξεση, συνδυασμός των προηγούμενων, χρήση laser, διαφορετικών ανάλογα με το αποτέλεσμα που επιδιώκεται (ελάττωση φλεγμονωδών βλαβών, βελτίωση ουλών, δημιουργία καλύτερης υφής επιδερμίδας).

Παρακολούθηση και Αντιμετώπιση Ανεπιθύμητων Ενεργειών

Η δερματολογική εξέταση, όμως, παραμένει πολύ σημαντική τόσο κατά τη διάρκεια της αντιμετώπισης της ακμής, όσο και κατά τη συντήρησή της. Ξηρότητα, ερεθισμός, απολέπιση είναι από τα πιο συχνές ανεπιθύμητες δράσεις που μπορεί να παρατηρηθούν κατά τη διάρκεια μιας αντιακνεικής αγωγής, και κυρίως στην έναρξή της.

Συχνές Ερωτήσεις

Μπορώ να αντιμετωπίσω την ακμή σε περίοδο εγκυμοσύνης;
Εννοείται ότι στις περιπτώσεις που η ακμή επιδεινώνεται κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης, υπάρχουν θεραπείες αντιμετώπισής της. Ωστόσο, γίνεται με μεγάλη προσόχη και οι χορηγούμενοι παράγοντες είναι περιορισμένοι.
Έμεινα έγκυος κατά τη διάρκεια μιας αντιακνεικής αγωγής. Είναι πρόβλημα για το έμβρυο;
Υπάρχουν σκευάσματα που δε δημιουργούν κανένα πρόβλημα στην εξέλιξη της εγκυμοσύνης, υπάρχουν ορισμένα που πρέπει να διακοπούν άμεσα και κάποια που αποτελούν αυστηρή αντένδειξη και οδηγούν στη διακοπή της κύησης. Ωστόσο, όλες οι απαραίτητες οδηγείες σχετικά με τις ενδείξεις/αντενδείξεις των θεραπειών, τον τρόπο εφαρμογής τους δίνονται πολύ αναλυτικά κατά τη δημιουργία του θεραπευτικού πλάνου, προκειμένου να αποφεύγονται δυσάρεστες εξελίξεις στη συνέχεια.
Πόσο καιρό μετά από τη λήψη ρετινοειδών από το στόμα μπορώ να μείνω έγκυος;
Μετά το πέρας της πρώτης εμμήνου ρύσεως μπορείτε να προσπαθήσετε για παιδί.
Υπάρχει κάτι στη διατροφή που θα πρέπει να αποφεύγω για να μη χειροτερεύει η ακμή;
Σύμφωνα με τις μελέτες δεν υπάρχει καμία που να αποδεικνύει ότι κάποια τροφή χειροτερεύει την ακμή. Το μόνο που πιθανόν να σχετίζεται είναι γαλακτομικά με χαμηλά λιπαρά. Εάν, ωστόσο, κάποιος έχει παρατηρήσει εξακριβωμένα ότι κάποια τροφή του χειροτερεύει την ακμή, τότε συνιστάται ο περιορισμός αυτής, εξατομικευμένα. Όπως σε όλα, έτσι και στην ακμή, μία σωστή και ισορροπημένη διατροφή πάντα συμβάλλει θετικά.
Εάν πλένω πιο συχνά το πρόσωπο, θα δω καλύτερα αποτελέσματα στην ακμή;
Όχι. Το πρόσωπο πρέπει να πλένεται 2 φορές την ημέρα.
Μετά από μια βαριά ακμή, υπάρχει τρόπος η επιδερμίδα μου να βελτιωθεί από τις ουλές, τις δυσχρωμίες;
Φυσικά και υπάρχει τρόπος. Υπάρχουν πολλές θεραπείες που βοηθάνε τόσο στη βελτίωση του τόνου, όσο και στην υφή/ποιότητα της επιδερμίδας. Το μόνο που χρειάζεται είναι καλό θεραπευτικό πλάνο, το οποίο γίνεται εξατομικευμένα πάντα σε συνεννόηση με το δερματολόγο, και προσμονή των αποτελεσμάτων σταδιακά. Με μία μόνο θεραπεία δεν μπορούν να φανούν τα αποτελέσματα.
Μπορώ να ακολουθήσω διάφορες αισθητικές θεραπείες στο πρόσωπο/σώμα κατά τη διάρκεια αγωγών ενάντια στην ακμή;
Εξαρτάται από το είδος της αγωγής που ακολουθείται, τη δοσολογία αυτής και το χρονικό διάστημα που λαμβάνεται, όπως και από την επιθυμητή θεραπεία για το πρόσωπο ή το σώμα. Όλα προσαρμόζονται με την επίβλψη του δερματολόγου.
Μπορώ να ξεκινήσω αγωγή κατά της ακμής όποια εποχή του έτους θέλω;
Ναι, αλλά η αγωγή προσαρμόζεται ανάλογα με την εποχή. Η προσαρμογή αυτή μπορεί να έχει να κάνει τόσο με την επιλογή του φαρμακευτικού παράγοντα που θα χορηγηθεί, όσο και το πώς αυτή θα χορηγηθεί και σε ποια ποσότητα.
Μπορώ να ακολουθήσω όποια αγωγή ακμής ανεξάρτητα από το ατομικό ή ιατρικό μου ιστορικό;
Όχι, για αυτό και η λήψη ενός πολύ καλού ιστορικού είναι καθοριστικής σημασίας για την οργάνωση του θεραπευτικού πλάνου. Η ηλικία του ασθενούς, η γενικότερη κατάσταση υγείας του, πιθανά άλλα συγχορηγούμενα σκευάσματα, αλλεργείες είναι μερικοί από τους παράγοντες που συνεκτιμώνται μετά τη λήψη του ιστορικού.